Kemoterapi

Kemoterapi, hücreleri öldürerek veya bölünmelerini durdurarak kanser hücrelerinin çoğalmasını durduran bir kanser tedavisidir. Kemoterapi, ağız yoluyla veya damar ya da kas içine enjeksiyon ile uygulandıktan sonra, ilaç kan dolaşımına girerek tüm vücuttaki kanser hücrelerine ulaşabilir (sistemik kemoterapi). Kemoterapi, doğrudan omurga içine, bir organa veya karın boşluğu gibi bir vücut boşluğuna uygulandığında ise ilaçlar esas olarak o bölgedeki kanser hücrelerini etkiler (bölgesel kemoterapi). Kemoterapi uygulama yolu kanserin türüne ve evresine göre değişmektedir.

Kemoterapi

Kemoterapide kanser hücrelerini öldürmek için antikanser ilaçlar kullanılır. Meme kanseri kemoterapisinde genellikle ilaç kombinasyonları kullanılır. İlaçlar hap şeklinde alınabileceği gibi damar içine enjeksiyon (İV) yoluyla da uygulanabilir. Her iki yolda da ilaçlar kan dolaşımına girerek tüm vücutta dağılırlar.
Meme kanserli hastalar, hastanede ayaktan tedavi şeklinde, doktor muayenehanesinde veya evde kemoterapi alabilirler. Bazı hastaların tedavi süresince hastanede kalması gerekebilir.
Yan tesirler esas olarak ilaca ve doza bağlı ortaya çıkar. İlaçlar kanser hücrelerini ve hızlı çoğalan diğer hücreleri etkiler:

  • Kan hücreleri: Bu hücreler enfeksiyona karşı savaşır, kanın pıhtılaşmasını sağlar ve vücudun tüm bölgelerine oksijen taşırlar. İlaçlar kan hücrelerini etkilediğinde enfeksiyona yatkınlık, kolayca kanama ve çürük oluşması, yorgunluk ve güçsüzlük hissi ortaya çıkar. Kemoterapiden yıllar sonra bazı hastalarda lösemi (kan hücresi kanseri) ortaya çıkmıştır.
  • Saç köklerindeki hücreler: Kemoterapi saç dökülmesine neden olabilir. Saçlar bir süre sonra yeniden çıkar; ancak, rengi ve yapısı farklı olabilir.
  • Sindirim kanalını döşeyen hücreler: Kemoterapi, iştahsızlık, bulantı ve kusma, ishal, ağız ve dudak yaralarına yol açabilir.

Doktorunuz bu yan tesirlerin birçoğunu kontrol altına almak için önerilerde bulunabilir.

Meme kanseri tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar ellerde veya ayaklarda karıncalanma ya da hissizliğe yol açabilir. Bu sorun genellikle tedavinin bitimiyle ortadan kalkar. Diğer sorunlar yok olmayabilir. Bazı kadınlarda, meme kanseri tedavisi için kullanılan ilaçlar kalbi zayıflatabilir. Bazı anti kanser ilaçlar yumurtalıklara zarar verebilir, yumurtalıklar hormon üretimini durdurabilir. Bu durumda menopoz belirtileri ortaya çıkar. Bunlar arasında sıcak basmaları ve vajinal kuruluk sayılabilir. Adet döngüsü düzenli olmayabilir veya kesilebilir. Bazı kadınlarda infertilite (kısırlık) ortaya çıkar. Otuz beş yaşının üzerindeki kadınlarda infertilite kalıcı olma eğilimindedir.

Diğer yandan, kemoterapi sırasında fertil olup hamile kalmak mümkündür. Kemoterapinin anne karnındaki bebeğe etkileri bilinmemektedir. Tedaviye başlamadan önce doktorunuzla doğum kontrolü konusunda görüşmeniz gerekir.